Δεν πρέπει να υπάρχει άνθρωπος στον κόσμο που ν’ αγαπάει τη μουσική – κυρίως την κλασική – και να μην λατρεύει το βιολί.
Κανένα όργανο δε δίνει τη δυνατότητα στον εκτελεστή ν’ αποδώσει τους μουσικούς ήχους τελειότερα απ’ αυτό. Αυτή, βέβαια, είναι η μια πλευρά ∙ η άλλη – και πολύ δυσάρεστη – είναι ότι όταν ο εκτελεστής του βιολιού δεν είναι από τους καλύτερους, τότε το βιολί δεν ακούγεται!
Μοιάζει σαν ένα γρατζούνισμα νυχιού πάνω στις τεντωμένες χορδές.
Το βιολί είναι ένα όργανο με παγκόσμια απήχηση που, ακριβώς με τη μορφή που έχει σήμερα, υπάρχει στο χώρο μας εδώ και 400 χρόνια.
Στα χρόνια της Ενετοκρατίας ήταν διαδεδομένο στην Κρήτη. Σε μια γκραβούρα του 1260 ένας κρητικός απεικονίζεται παίζοντας βιολί, αλλά και σ’ ένα χειρόγραφο φαίνονται εικόνες από τον «Ερωτόκριτο» που πλαισιώνονται από μουσικούς που παίζουν βιολί.
Πολλοί επαγγελματίες μουσικοί χρησιμοποίησαν , ήδη από τον 15ο αιώνα, το βιολί για το θέατρο, το μπαλέτο και, φυσικά, για γιορτές ευγενών (γάμους, συγκεντρώσεις κ.τ.λ).
Το όργανο αυτό μεταφέρθηκε από την Ευρώπη στους βαλκανικούς λαούς – και στον Ελληνικό πληθυσμό∙ των Βαλκανίων – κυρίως από τους Τσιγγάνους.
Γι αυτό κι όταν ακούμε να χαϊδεύει τ’ αυτιά μας μια γλυκιά μελωδία βιολιών, αμέσως λέμε: αχ! Αυτά τα τσιγγάνικα βιολιά! κι αναστενάζουμε από ευχαρίστηση.Από τότε μπήκε στη ζωή μας το βιολί – λόγω της τσιγγάνικης προέλευσής του- αποτελεί όργανο της δημοτικής μας μουσικής.
Σε πολλά μέρη της Ελλάδας βλέπουμε πως σιγά, σιγά αντικατέστησε και τη λύρα που ήταν πολύ διαδεδομένη στα Βαλκάνια και στη Μ. Ασία∙ τώρα περισσότερη χρήση λύρας γίνεται μόνο στην Κρήτη.
Το βιολί – σαν όργανο – αποτελείται από δύο κύριες επιφάνειες: τη «ράχη» που πρέπει να είναι φτιαγμένη από σκληρό ξύλο και το καπάκι που, αντίθετα κατασκευάζεται από μαλακό ξύλο (πεύκο, έλατο).
Το «μπράτσο» του βιολιού γίνεται επίσης από σκληρό ξύλο και καταλήγει σ’ ένα κοχλία όπου ανοίγονται τρύπες για να τοποθετηθούν τα «κλειδιά» και σ’ αυτό κολλιέται και η λεγόμενη «γλώσσα» που, συνήθως είναι από έβενο.
Από το ίδιο υλικό είναι κι ο «χορδοστάτης» που στηρίζει τις χορδές. Ανάμεσα στη γλώσσα και σ’ αυτόν υπάρχει ο «καβαλάρης» που στηρίζεται σε δύο ποδαράκια και μεταφέρει τις ταλαντώσεις των χορδών στο καπάκι κι εκείνο τις ξαναμεταφέρει στην κοιλότητα του σώματος.Αυτά ως προς το όργανο. Υπάρχει, όμως, και το δοξάρι.
Τούτο είναι ένα τόξο πάνω στο οποίο τεντώνονται 150 – 250 τρίχες αλόγου αλειμμένες με κάποια ουσία για να πιάνουν καλύτερα στις χορδές. Ο χαρακτηριστικός συνεχής ήχος του βιολιού δημιουργείται από το γλίστρημα του δοξαριού πάνω στις χορδές. +
Το βιολί έχει τη δυνατότητα εκτέλεσης και διπλών φθόγγων και να εκτελέσει ακόμα και τετράφωνες μελωδίες (όπως υπάρχουν σε έργα του Μπαχ) και πάντα δηλώνει ηχητικά την παρουσία του ακόμα κι αν υπάρχουν πιο δυνατά απ’ αυτό όργανα σε μια ορχήστρα.Αν ο εκτελεστής είναι καλός, το βιολί τραγουδάει στα χέρια του.
Μπορούν οι ήχοι του να γίνονται τρεμουλιαστοί, πηδηκτοί, «τσιμπητοί» (το λεγόμενο pizzicato), τρίλιες, παθητικοί ή κεφάτοι, τραγουδιστοί..., θα λέγαμε. Κανένα άλλο όργανο δεν έχει τέτοιες και τόσες δυνατότητες.
Μεγάλοι συνθέτες όπως ο Μπαχ, ο Χάυντν, ο Μότσαρτ, ο Μπετόβεν, ο Παγκανίνι, ο Ραβέλ και πολλοί άλλοι έχουν γράψει αριστουργήματα (κονσέρτα, σονάτες κ.τ.λ.) όπου το βιολί πρωταγωνιστεί παντού.
Μεγάλο ρόλο για την απόδοση ενός βιολιού, παίζει και η ποιότητά του. Γι αυτό πασίγνωστα βιολιά είναι τα «Στραντιβάριους» και τα «Αμάτι».
Και ποιός δεν θα είχε σαν όνειρο ζωής ν’ ακούσει έναν καλό βιολιστή, μ’ ένα καλό βιολί, σε μια από τις αριστουργηματικές συνθέσεις των μεγάλων μουσουργών;Κι αυτό, γιατί το «βιολί» δεν είναι ένα όργανο όπως όλα τ’ άλλα.
Είναι, ένα «μαγικό» όργανο που οι ήχοι του δεν ικανοποιούν μόνο την ακοή του ακροατή, αλλά ξεφεύγουν από το περιβάλλον και πάνε μέσα βαθειά κατ’ ευθείαν στην ψυχή του, της γλυκομιλάνε, τη χαϊδεύουν και την γαληνεύουν.
Κι ο άνθρωπος, όσο και να μην το παραδέχεται, έχει τόση ανάγκη στη ζωή του από τους ευαίσθητους ήχους ενός βιολιού!
Κανένα όργανο δε δίνει τη δυνατότητα στον εκτελεστή ν’ αποδώσει τους μουσικούς ήχους τελειότερα απ’ αυτό. Αυτή, βέβαια, είναι η μια πλευρά ∙ η άλλη – και πολύ δυσάρεστη – είναι ότι όταν ο εκτελεστής του βιολιού δεν είναι από τους καλύτερους, τότε το βιολί δεν ακούγεται!
Μοιάζει σαν ένα γρατζούνισμα νυχιού πάνω στις τεντωμένες χορδές.
Το βιολί είναι ένα όργανο με παγκόσμια απήχηση που, ακριβώς με τη μορφή που έχει σήμερα, υπάρχει στο χώρο μας εδώ και 400 χρόνια.
Στα χρόνια της Ενετοκρατίας ήταν διαδεδομένο στην Κρήτη. Σε μια γκραβούρα του 1260 ένας κρητικός απεικονίζεται παίζοντας βιολί, αλλά και σ’ ένα χειρόγραφο φαίνονται εικόνες από τον «Ερωτόκριτο» που πλαισιώνονται από μουσικούς που παίζουν βιολί.
Πολλοί επαγγελματίες μουσικοί χρησιμοποίησαν , ήδη από τον 15ο αιώνα, το βιολί για το θέατρο, το μπαλέτο και, φυσικά, για γιορτές ευγενών (γάμους, συγκεντρώσεις κ.τ.λ).
Το όργανο αυτό μεταφέρθηκε από την Ευρώπη στους βαλκανικούς λαούς – και στον Ελληνικό πληθυσμό∙ των Βαλκανίων – κυρίως από τους Τσιγγάνους.
Γι αυτό κι όταν ακούμε να χαϊδεύει τ’ αυτιά μας μια γλυκιά μελωδία βιολιών, αμέσως λέμε: αχ! Αυτά τα τσιγγάνικα βιολιά! κι αναστενάζουμε από ευχαρίστηση.Από τότε μπήκε στη ζωή μας το βιολί – λόγω της τσιγγάνικης προέλευσής του- αποτελεί όργανο της δημοτικής μας μουσικής.
Σε πολλά μέρη της Ελλάδας βλέπουμε πως σιγά, σιγά αντικατέστησε και τη λύρα που ήταν πολύ διαδεδομένη στα Βαλκάνια και στη Μ. Ασία∙ τώρα περισσότερη χρήση λύρας γίνεται μόνο στην Κρήτη.
Το βιολί – σαν όργανο – αποτελείται από δύο κύριες επιφάνειες: τη «ράχη» που πρέπει να είναι φτιαγμένη από σκληρό ξύλο και το καπάκι που, αντίθετα κατασκευάζεται από μαλακό ξύλο (πεύκο, έλατο).
Το «μπράτσο» του βιολιού γίνεται επίσης από σκληρό ξύλο και καταλήγει σ’ ένα κοχλία όπου ανοίγονται τρύπες για να τοποθετηθούν τα «κλειδιά» και σ’ αυτό κολλιέται και η λεγόμενη «γλώσσα» που, συνήθως είναι από έβενο.
Από το ίδιο υλικό είναι κι ο «χορδοστάτης» που στηρίζει τις χορδές. Ανάμεσα στη γλώσσα και σ’ αυτόν υπάρχει ο «καβαλάρης» που στηρίζεται σε δύο ποδαράκια και μεταφέρει τις ταλαντώσεις των χορδών στο καπάκι κι εκείνο τις ξαναμεταφέρει στην κοιλότητα του σώματος.Αυτά ως προς το όργανο. Υπάρχει, όμως, και το δοξάρι.
Τούτο είναι ένα τόξο πάνω στο οποίο τεντώνονται 150 – 250 τρίχες αλόγου αλειμμένες με κάποια ουσία για να πιάνουν καλύτερα στις χορδές. Ο χαρακτηριστικός συνεχής ήχος του βιολιού δημιουργείται από το γλίστρημα του δοξαριού πάνω στις χορδές. +
Το βιολί έχει τη δυνατότητα εκτέλεσης και διπλών φθόγγων και να εκτελέσει ακόμα και τετράφωνες μελωδίες (όπως υπάρχουν σε έργα του Μπαχ) και πάντα δηλώνει ηχητικά την παρουσία του ακόμα κι αν υπάρχουν πιο δυνατά απ’ αυτό όργανα σε μια ορχήστρα.Αν ο εκτελεστής είναι καλός, το βιολί τραγουδάει στα χέρια του.
Μπορούν οι ήχοι του να γίνονται τρεμουλιαστοί, πηδηκτοί, «τσιμπητοί» (το λεγόμενο pizzicato), τρίλιες, παθητικοί ή κεφάτοι, τραγουδιστοί..., θα λέγαμε. Κανένα άλλο όργανο δεν έχει τέτοιες και τόσες δυνατότητες.
Μεγάλοι συνθέτες όπως ο Μπαχ, ο Χάυντν, ο Μότσαρτ, ο Μπετόβεν, ο Παγκανίνι, ο Ραβέλ και πολλοί άλλοι έχουν γράψει αριστουργήματα (κονσέρτα, σονάτες κ.τ.λ.) όπου το βιολί πρωταγωνιστεί παντού.
Μεγάλο ρόλο για την απόδοση ενός βιολιού, παίζει και η ποιότητά του. Γι αυτό πασίγνωστα βιολιά είναι τα «Στραντιβάριους» και τα «Αμάτι».
Και ποιός δεν θα είχε σαν όνειρο ζωής ν’ ακούσει έναν καλό βιολιστή, μ’ ένα καλό βιολί, σε μια από τις αριστουργηματικές συνθέσεις των μεγάλων μουσουργών;Κι αυτό, γιατί το «βιολί» δεν είναι ένα όργανο όπως όλα τ’ άλλα.
Είναι, ένα «μαγικό» όργανο που οι ήχοι του δεν ικανοποιούν μόνο την ακοή του ακροατή, αλλά ξεφεύγουν από το περιβάλλον και πάνε μέσα βαθειά κατ’ ευθείαν στην ψυχή του, της γλυκομιλάνε, τη χαϊδεύουν και την γαληνεύουν.
Κι ο άνθρωπος, όσο και να μην το παραδέχεται, έχει τόση ανάγκη στη ζωή του από τους ευαίσθητους ήχους ενός βιολιού!
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου