ΤΟ ΓΡΑΜΜΟΦΩΝΟ

Η εφεύρεση του φωνογράφου το 1877 από τον Thomas Edison ακολουθήθηκε από πολλούς μιμητές.
Το 1886 ο Alexander Graham Bell, ο ξάδελφος του Chichester Bell και ένας βοηθός του ο Charles S.Tainter, κατοχυρώνουν δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για σημαντικές βελτιώσεις στον αρχικό φωνόγραφο του Edison, με καθυστέρηση έξι ετών απ΄ τη στιγμή που ξεκίνησαν την έρευνά τους. Ονομάζουν τη μηχανή τους Graphophone (γραφόφωνο) που έγινε η βάση της επιχείρησης της COLUMBIA.
Και οι δύο εφευρέσεις χρησιμοποίησαν έναν κύλινδρο, που κατέγραφε τον ήχο σε ένα αυλάκι, καθώς αυτός περιστρεφόταν. Η κύρια διαφορά μεταξύ του φωνογράφου και του γραφόφωνου, τουλάχιστον αρχικά, ήταν ότι το graphophone χρησιμοποίησε το κερί ως μέσο καταγραφής αντί για το φύλλο αλουμινίου-κασσίτερου, και η καταγραφή κόπηκε ή σμιλεύτηκε στο κερί αντί για την αποτύπωση σε ανάγλυφο.
Όπως ακριβώς το graphophone το 1887 δανείστηκε πολλές ιδέες από τον Edison, ομοίως ο "βελτιωμένος φωνόγραφος" του Edison το 1888 ξαναδανείζεται από το graphophone. Σύντομα και οι δύο μηχανές ήταν έτοιμες για πώληση ή μίσθωση στο κοινό.
Τον Ιανουάριο του 1889 η COLUMBIA Phonograph Co. αρχίζει την εμπορική ζωή της, βασισμένη στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας της προηγούμενης εταιρείας Graphophone Co. Πριν από το 1894, η COLUMBIA και η επιχείρηση του Edison είναι μέρος της εταιρείας North American Phonograph, αλλά αργότερα χωρίζονται και γίνονται ανταγωνιστές. Και οι δύο επιχειρήσεις αρχίζουν τις πωλήσεις φωνόγραφων για χρήση ως μηχανών υπαγόρευσης.Οι αρχικοί αγοραστές των νέων συσκευών ήταν επιχειρηματίες, δικηγόροι, δημοσιογράφοι δικαστηρίων, και άλλοι που χρησιμοποιούσαν αυτήν την περίοδο τη στενογραφία για να καταγράψουν τις σκέψεις ή να συνθέσουν τις επιστολές τους. Αν και η καταγραφή του ήχου, ως μηχανή για χρήση από επιχειρηματίες, έχει την ιστορία του, τον μεγαλύτερο αντίκτυπο καταγραφής του ήχου είχαν οι χρήσεις ψυχαγωγίας .
Οι πρώτες καταγραφές φωνογράφων και γραφοφώνων στο 1890 και στις αρχές του 20ου αιώνα παρουσίαζαν πολυάριθμα προβλήματα συμβατότητας. Και οι δύο επιχειρήσεις παρουσίαζαν παραλλαγές στη βασική τεχνολογία (κύλινδροι μακράς διαρκείας ή κύλινδροι μεγαλύτερης διαμέτρου) που δεν μπορούσαν να παιχτούν στις παλαιότερες μηχανές.
Οι επιχειρηματικοί φωνογράφοι και γραφόφωνα είχαν φτωχές πωλήσεις στα πρώτα χρόνια της κυκλοφορίας τους και η βιομηχανία φωνογράφων ήταν κοντά στην πτώχευση. Αλλά το 1899, οι τοπικοί αντιπρόσωποι ανακάλυψαν έναν πιο προσοδοφόρο τρόπο να χρησιμοποιήσουν τις μηχανές για δημόσια διασκέδαση: Στις εμπορικές στοές, οι οποίες ήταν αρκετά δημοφιλείς εκείνη την εποχή, τοποθετήθηκαν φωνόγραφοι που λειτουργούσαν με κέρματα, και έπαιζαν τραγούδια καταγεγραμμένα σε κυλίνδρους. Το κοινό τους αγάπησε.
Οι διάφορες επιχειρήσεις που κατασκεύαζαν φωνογράφους, γρήγορα έκαναν τις απαραίτητες μετατροπές και μερικές απ΄ αυτές τις ξανασχεδίασαν, έτσι ώστε αυτές να είναι φτηνές και απλές, ελπίζοντας ότι οι άνθρωποι θα τους αγόραζαν για τα σπίτια τους.
Ο Emile Βerliner το 1896 συνεργάστηκε με τον Eldridge Johnson, ένα μηχανικό από το Camden του New Jersey, που σχεδίασε ένα βελτιωμένο γραμμόφωνο για την επιχείρηση του Βerliner. Σύντομα οι δύο ένωσαν τις δυνάμεις τους για να δημιουργήσουν την επιχείρηση Victor Talking Machine Company, το 1901. Η Victor στις απαρχές του 20ου αιώνα έγινε ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές των "ομιλουσών μηχανών" και των δίσκων. Από το 1897, ο Ε.Βerliner είχε συμφωνήσει για την ίδρυση ενός κλάδου της επιχείρησής του στο Λονδίνο. Αν και ήταν επίσημα γνωστή ως Gramophone Company, ήταν περισσότερο γνωστή από το εμπορικό σήμα των δίσκων του, που ονομαζόταν HIS MASTER VOICE, ή HMV, και από το Νipper το σκυλάκι, το οποίο έγινε αργότερα η μασκότ για τη Victor. Ο Emile Berliner, δημιούργησε επίσης την επιχείρηση Deutsche Grammofon με τον αδελφό του, το 1898. Σύντομα, οι τρεις επιχειρήσεις (Edison, Victor, και COLUMBIA) ήταν οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις δίσκων και συσκευών στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ η HMV και τα διάφορα υποκαταστήματα που συστάθηκαν από τον Edison και την COLUMBIA κυριαρχούσαν στην αγορά της Ευρώπης. Πωλούσαν περίπου 3 εκατομμύριο δίσκους ανά έτος μέχρι το 1900 στις ΗΠΑ μόνο. Η επιτυχία της βιομηχανίας δίσκων κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο δεκαετιών αποτέλεσε φαινόμενο. Σύντομα, η βιομηχανία δίσκων ήταν μια από τις σημαντικότερες βιομηχανίες στον κόσμο.
Ο Δανός εφευρέτης Valdemar Poulsen κατοχυρώνει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1898 για την πρώτη συσκευή μαγνητικής καταγραφής του ήχου.
Το 1900 γίνονται εγγραφές σε δίσκους γραμμοφώνου - γυψιλάκα με 78 στροφές και διάρκειας 3 λεπτών. Το 1902, ενώ υπάρχουν ήδη εγγραφές κλασσικής και λαϊκής μουσικής, αρχίζει τις ηχογραφήσεις ο διάσημος τενόρος Henrico Carouso με μεγάλη επιτυχία, γεγονός που συνέβαλε και στην εξάπλωση του δίσκου.
Το 1906 η επιχείρηση ομιλουσών μηχανών Victor (Victor Talking Machine Company) μια σχετικά πρόσφατη επιχείρηση, προσφέρει το πρώτο "Victrola " της, ένα γραμμόφωνο, που τοποθετούσε το χωνί μέσα στο κιβώτιο, αντί εξωτερικά.Γραμμόφωνα
Η ιδέα μιας αληθινά φτηνής μηχανής, που θα μπορούσε να αναπαράγει ( αλλά όχι να καταγράψει ) τη μουσική, ήταν η έμπνευση για μια ακόμα επιτυχέστερη τεχνολογία, το γραμμόφωνο.
Ο ίδιος ο Edison είχε σκεφτεί για έναν φωνόγραφο δίσκων, αλλά ήταν ο Emile Βerliner, ένας Γερμανός μετανάστης στις ΗΠΑ, που έδωσε τη νέα ώθηση. Η σκέψη του Βerliner να χρησιμοποιήσει έναν δίσκο αντί ενός κυλίνδρου - ώστε η καταγραφή των ήχων να γινόταν σε συνεχή γραμμή από την περιφέρεια προς το κέντρο, επάνω σε δίσκους από ειδική πλαστική ύλη γραμμένους και από τις δυο πλευρές - θα εξασφάλιζε μεγάλο αριθμό αντιγράφων σε δίσκους.
Το 1894 ή το 1895- ο Emile Berliner, εισάγει το γραμμόφωνο στις ΗΠΑ (1889 στην Ευρώπη), χρησιμοποιώντας ένα δίσκο αντί ενός κυλίνδρου. Η καταγραφή του ήχου γινόταν σε οριζόντιες επίπεδες αυλακώσεις, αντί της μεθόδου «λόφων και κοιλάδων» του Edison. Ο Edison είχε πειραματιστεί με τους δίσκους το 1878, αλλά είχε αποφασίσει να μην τους χρησιμοποιήσει. Πολλοί θεωρούσαν ότι η κατακόρυφη μέθοδος («λόφων και κοιλάδων») οδηγούσε σε καλύτερες ηχογραφήσεις από την οριζόντια.
Από το 1893 άρχισε να πουλάει τα φτηνά γραμμόφωνά του και δίσκους των επτά ιντσών που κατασκευάζονταν από σκληρό λάστιχο.
Οι δίσκοι κατασκευάζονταν με μεγάλη πίεση πλαστικής ύλης πάνω σε μεταλλική μήτρα. Η μήτρα κατασκευαζόταν από μια αρχικά κέρινη πλάκα, η οποία επιμεταλλωνόταν με τη γαλβανοπλαστική μέθοδο. Η καταγραφή γινόταν σʼ ένα δίσκο ψευδάργυρου που επενδύθηκε με κερί. Μόλις χαρασσόταν μια καταγραφή στο κερί, ο δίσκος βυθιζόταν σε ένα διάλυμα οξέος, το οποίο εισχωρούσε, απορροφούσε το υλικό κάτω από το αυλάκι και χάραζε την καταγραφή στην επιφάνεια του ψευδάργυρου. Κατόπιν, χρησιμοποιώντας μια διαδικασία ηλεκτρολυτικής επιμετάλλωσης, ο δίσκος ψευδάργυρου μετατρεπόταν στη μήτρα –stamper-, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για μαζική παραγωγή δίσκων, ασκώντας μεγάλη πίεση πλαστικής ύλης - βουλκανίτη (σκληρό λάστιχο) - πάνω σ΄ αυτή.
Τα γραμμόφωνα στόχευαν στην αγορά ψυχαγωγίας, και οι οικιακές εκδόσεις τους, δεν ήταν ικανές για ηχογράφηση. Η νέα εφεύρεση αρχικά είχε ένα μεγάλο χωνί για την ενίσχυση του ήχου, το οποίο κατόπιν συγχωνεύθηκε μέσα στο κιβώτιο της συσκευής και το διάφραγμα έγινε μεταλλικό. Η ταχύτητα του περιστρεφόμενου δίσκου ήταν 78 στροφές το λεπτό και η νέα αυτή τελειοποίηση της συσκευής έδωσε το γραμμόφωνο, που απέδιδε πιο καθαρά και σωστά τους ήχους. Για την ιστορία και την περιέργεια ας αναφέρουμε οτι οι πρώτες ειδήσεις που έφτασαν στην Eλλάδα για την εφεύρεση του φωνογράφου χρονολογούνται από το 1877 ! Πρόκειται για ρεπορτάζ από τις επιδείξεις του Kάρολου Kρό στο Παρίσι και περιγραφές του μηχανήματος του ως αξιοπερίεργου. H πιο παλιά πάντως γραπτή αναφορά που έχουμε εντοπίσει σχετικά με το πότε έφτασαν τα γραμμόφωνα στην Aθήνα, είναι αυτή του Aντώνη Bερβενιώτη από το βιβλίο του "H Aθήνα του 1900”
". . .εκτός από αυτούς τούς νεωτερισμούς (αερόστατο, αεροπλάνο, κινηματογράφος) ένα άλλο περίεργο, ήταν ό φωνογράφος, όπως τον έλεγαν τότε. Mεγάλη αίσθηση μας έκανε να ακούμε την φωνή του ανθρώπου που έβγαινε από ένα κουτί. Eνα τέτοιο μηχάνημα ήταν εξαιρετική πολυτέλεια τότε σ' ένα κέντρο ψυχαγωγίας. Tο μηχάνημα αυτό, το είχε τοποθετήσει ο ιδιοκτήτης ενός καφενείου στην πλατεία της Mητροπόλεως, επάνω σε ένα δέντρο και σκεπασμένο όπως ήταν από το πυκνό φύλλωμα, προκαλούσε την περιέργεια των θαμώνων και των διαβατών, οι οποίοι δεν ημπορούσαν να διακρίνουν από πού ήρχετο η φωνή..." Aυτή η πρώτη εμφάνιση των γραμμοφώνων επάνω στα...δέντρα της Aθήνας επιβεβαιώνεται και από προφορικές μαρτυρίες παλιών Aθηναίων γλεντζέδων, μουσικών κλπ. Oμως η δράση τους ήταν αρκετά περιορισμένη γιατί και ακριβά μηχανήματα ήσαν, αλλά το σπουδαιότερο, στο ρεπερτόριο τους δεν υπήρχαν ακόμα παρά ελάχιστα ελληνικά τραγούδια. Ωστόσο, με το τέλος της πρώτης δεκαετίας του αιώνα, αρχίζουν να φθάνουν οι δίσκοι με ελληνικά τραγούδια που εκδίδονταν στο εξωτερικό (Σμύρνη, Πόλη και Hνωμένες Πολιτείες)
Tι εσήμανε για τη μουσική ο δίσκος φωνογράφου, ήταν αδύνατο και να το φανταστεί κανείς τότε. Για να αποτιμηθεί η αξία των ηχογραφήσεων της πρώτης εποχής της δισκογραφίας, πρέπει να λογαριάσουμε απαραίτητα και ορισμένους καθοριστικούς παράγοντες, που σχετίζονται με τη φύση, την παραγωγή, και τη διάδοση αυτής της μουσικής.

πηγή:Ellinikosfm.com