ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ

Ένα σύμβολο για τις μάζες. Ξεπερνάει την έννοια του όρου "λαϊκός τραγουδιστής" ο Στέλιος Καζαντζίδης. Είναι κάτι παραπάνω από καταξιωμένος καλλιτέχνης. Έχει μπει βαθιά στις καρδιές και στο νου των απλών ανθρώπων, κάθε ηλικίας και τάξης, σε τέτοιο βαθμό ώστε να τον θεωρούν ένα κομμάτι από την ίδια τους τη ζωή, όπως άλλωστε αποδεικνύεται καθημερινά από την απέραντη αγάπη , τον θαυμασμό και τον σεβασμό που του δείχνουν. Ο Στέλιος Καζαντζίδης είναι ο θρύλος του ελληνικού τραγουδιού από το 1950. 51 ολόκληρα χρόνια είναι η φωνή του λαού. Μια φωνή καθαρή, δυνατή, ρωμαλέα που βγαίνει από τα βάθη της ψυχής, απλώνεται παντού και αγκαλιάζει (κάθε εποχή) τις χαρές, τις λύπες και τις αγωνίες του κόσμου. Είναι η φωνή της παρηγοριάς και της ελπίδας. Η φωνή των αδικημένων, των ξενιτεμένων, των εργατών.

Ο Στέλιος Καζαντζίδης γεννήθηκε στις 29 Αυγούστου του 1931 στη Νέα Ιωνία, στην οδό Αλαείας 33. Ο πατέρας του ήταν ποντιακής καταγωγής και η μητέρα του προσφυγοπούλα από τα μέρη της Τουρκίας. Από μικρό παιδί αναγκάζεται να βγει στην βιοπάλη. Μένει ορφανός από πατέρα σε ηλικία 14 ετών. Δουλεύει σκληρά, κάνοντας διάφορα επαγγέλματα (οικοδομή, εργοστάσια και άλλα), για να ζήσει την οικογένεια του. Τον Ιούλιο του 1952 ηχογραφεί το πρώτο του τραγούδι στην Columbia, με τίτλο "Για μπάνιο πάω", του Απόστολου Καλδάρα, το οποίο δε γνώρισε επιτυχία. Με το επόμενο, όμως, το "Δεν θέλω το κακό σου", του Γιάννη Παπαιωάννου, κάνει ένα από τα πιο γνωστά κι επιτυχημένα σουξέ και προκαλεί αίσθηση. Από τότε, η μία επιτυχία διαδέχεται την άλλη. Ο Καζαντζίδης σύντομα καταξιώνεται στο χώρο του τραγουδιού, γίνεται είδωλο και εκφραστής των προβλημάτων και των παράπονων της λαϊκής τάξης. Το 1957 γνωρίζει στη Θεσσαλονίκη τη Μαρινέλλα και γίνονται καλλιτεχνικό ζευγάρι. Γνωρίζουν τεράστια απήχηση από τις πρώτες κιόλας ηχογραφήσεις τους("Η πρώτη σου αγάπη είμαι εγώ" και "Νίτσα, Ελενίτσα" του Γιώργου Μητσάκη) και καθιερώνεται στη συνείδηση του κοινού. Το 1961 συμμετέχει στις μουσικές θεατρικές παραστάσεις των Μάνου Χατζιδάκι και Μίκη Θεοδωράκη ερμηνεύοντας ζωντανά - και αργότερα σε δίσκους- τα τραγούδια τους. Τον Ιανουάριο του 1964, ο Καζαντζίδης αφήνει την Κολούμπια και πηγαίνει στις εταιρίες του Μίνου Μάτσα "Odeon-Parlophone". Τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς παντρεύεται την Μαρινέλλα. Ηχογραφούν την "Καταχνιά", σε μουσική Χρήστου Λεοντή και στίχους Κώστα Βίρβου. Το 1965 εμφανίζεται για τελευταία φορά σε λαϊκό μαγαζί, στο "Φαληρικόν" του Μαργωμένου στην οδό Ηπείρου, εγκαταλείποντας ουσιαστικά το πάλκο, σε ηλικία μόλις 34 ετών. Το 1966 χωρίζει με την Μαρινέλλα και την επόμενη χρονιά πραγματοποιούν τις τελευταίες ηχογραφήσεις τους στην εταιρεία Philips ("Μη μου λέτε γι' αυτήν", "Απόψε σ' έχω στην αγκαλιά μου", "Η καρδιά της μάνας" κ.λ.π.). Το 1968 δίνει την ευκαιρία στο Χρήστο Νικολό

πουλο να περάσει στη δισκογραφία ερμηνεύοντας το πρώτο τραγούδι "Νυχτερίδες κι αράχνες", σε στίχο Κώστα Βίρβου, που γνωρίζει μεγάλη επιτυχία. Το 1971 κυκλοφορεί ο δίσκος 33 στροφών, "Καζαντζίδης Νο3", που δίνει τη δυνατότητα στο νεαρότερο κοινό να γνωρίσει τις κλασικές ερμηνείες του, στα τέλη του '50 και στις αρχές του '60. Το 1973 ηχογραφεί έξι δημιουργίες του Ακη Πάνου ("Η ζωή μου όλη", "Το θολωμένο μου μυαλό", "Μίσος", "Οι μισοί καλοί", "Αντε να περάσει η μέρα", "Τα όνειρα που χτίζονται"). Το 1974 ηχογραφεί το άλμπουμ "Στην Ανατολή" σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη. Την επόμενη χρονιά όλη η Ελλάδα τραγουδά το "Υπάρχω", σε στίχους Πυθαγόρα. Από τότε ακολουθούν 12 συνεχή χρόνια αποχής- και μεγάλων παραπόνων από μέρος του ερμηνευτή- και από τη δισκογραφία. Επανέρχεται το 1987 με το άλμπουμ "Στο δρόμο της επιστροφής", του οποίου οι πωλήσεις- μόνο στη χώρα μας- αγγίζουν τα 200.000 αντίτυπα. Από τότε, σε αραιά διαστήματα, μας χαρίζει δείγματα από το σπάνιο ταλέντο του μέσα από δίσκους που γίνονται χρυσοί από τη πρώτη κιόλας μέρα της κυκλοφορίας τους στη δισκοπωλεία ("Βραδιάζει", "Βιώματα", "Αφιέρωμα", "Τραγουδώ", "Ερχονται χρόνια δύσκολα" κ.α.). Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν η ζωντανή ηχογράφηση "Ενα γλέντι με τον Στελλάρα" και οι πετυχημένες συμμετοχές του σε 4 δίσκους με Ποντιακά τραγούδια. Μοναδικές, επίσης, στιγμές η ερμηνεία του στο τραγούδι "Πέτρινα χρόνια" του Σταμάτη Σπανουδάκη, η συμμετοχή του στη σύνθεση του Αντώνη Βαρδή "Στην Ελλάς του 2000", με τους Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα και τον Αντώνη Βαρδή, και η επανεκτέλεση παλιών τραγουδιών των Τσιτσάνη, Τζουανάκου, Μητσάκη, Παπαιωάννου κ.α. Από το τεράστιο σε όγκο ρεπερτόριο του θα ξεχωρίζαμε, μεταξύ άλλων, τις συνθέσεις των:Μανώλη Χιώτη "Θεσσαλονίκη μου", Απόψε φίλα με"Βασίλη Τσιτσάνη "Ισως αύριο", "Ασπρο πουκάμισο"Γιώργου Μητσάκη "Πέφτουν τα φύλλα από τα κλαριά", "Είν' όλα μαύρα"Βασίλη Καραπατάκη "Η κοινωνία με κατακρίνει"Παναγιώτη Πετσά "Ο χαλκάς της γης"Μπάμπη Μπακάλη "Θέλω να πεθάνω", "Οταν μεθάει ο άνθρωπος"Στέλιου Χρυσίνη "Πυρ, γυνή και θάλασσα"Απόστολου Καλδάρα "Απ' τα ψηλά στα χαμηλά", "Στο τραπέζι που τα πίνω"Χρήστου Κολοκοτρώνη "Υπάρχουν και καλά παιδιά", "Εξω απ' άδικο"Γιάννη Τατασόπουλου "Πολλές μανάδες κλάψανε"Γεράσιμου Κλουβάτου "Το ανήλικο", Βύθισε μου το μαχαίρι"Γιώργου Ζαμπέτα "Βαθιά στη θάλασσα θα πέσω", "Με το βοριά"Θεόδωρου Δερβενιώτη "Στις φάμπρικες της ξενητιάς", "Το διαβατήριο"Μάνου Λοϊζου "Δε θα ξαναγαπήσω"Σταύρου Ξαρχάκου "Απονη ζωή" κ.α.Επίσης, πολλά σημαντικά κλασικά λαϊκά τραγούδια φέρουν την υπογραφή του ως συνθέτη και στιχουργού ("Τώρα που φεύγω απ' τη ζωή", σε στίχο Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου, "Μια παλιά ιστορία", "Στις φάμπρικες της Γερμανίας", σε στίχο Κώστα Βίρβου, "Και αν γελάω είναι ψέμμα", σε στίχο Ευάγγελου Ατραϊδη κ.α.) Ο Στέλιος Καζαντζίδης είναι ο μεγαλύτερος τραγουδιστής που έβγαλε ποτέ αυτός ο τόπος και η φωνή και τα τραγούδια του είναι μέρος της πολιτισμικής μας παράδοσης και κληρονομιάς Από τα πρώτα βήματα της καριέρας του ήρθε σε ρήξη με το "κατεστημένο" της δισκογραφίας και τους εχθρούς του αυθεντικού λαϊκου τραγουδιού. Ακόμη και στις μέρες μας παραμένει έξω από το "marketing" και τις στρατηγικές της σύγχρονης δισκογραφίας και δε διστάζει να αντιπαρατεθεί σε αυτούς που πολεμούν το γνήσιο λαϊκό τραγούδι. Στα 70 του χρόνια, η φωνή του παραμένει δυνατή και βροντερή, ευέλικτη, μεστή, αισθαντική, στεντόρεια και μαγική όπως τότε που μεσουρανούσε στο ελληνικό τραγούδι. Οπως ήταν πάντα...

Δέκα χρόνια μετά την οριστική αποχώρηση του από τα κέντρα και τη νύχτα, νέες συμπληγάδες ορθώνονται από κυκλώματα για τον Στέλιο Καζαντζίδη, που επικοινωνεί με το κοινό μόνο με δίσκους. Αλλά και αυτή η επικοινωνία καταργείται. Δεν κυκλοφορεί δίσκους για δώδεκα χρόνια. Και μάλιστα σε μια περίοδο που ο Καζαντζίδης ήταν στην πιο ώριμη στιγμή της μεγάλης πορείας του στο λαϊκό τραγούδι. Το 1987 ο Στέλιος ξανατραγούδησε. Άρχισε να ηχογραφεί δίσκους. Η φωνή του όσο περνούν τα χρόνια γίνεται πιο καθαρή, πιο δυνατή. Τα τελευταία χρόνια ο Στέλιος ζούσε ήσυχα με τη γυναίκα του τη Βάσω και είχαν για συντροφιά λίγους και καλούς φίλους. Μεγάλη του αδυναμία ήταν το ψάρεμα και κάθε χρόνο ηχογραφούσε ένα άλμπουμ για να επικοινωνεί με τον κόσμο του.
Μετά από σκληρή μάχη με την επάρατη νόσο, ο "Στελάρας ο Θεός" όπως συνήθιζαν να τον αποκαλούν οι φίλοι και οι θαυμαστές του, άφησε την τελευταία του πνοή, στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.Την Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου και ώρα 11:00 π.μ. το ελληνικό τραγούδι έχασε έναν από τους μεγαλύτερους λαϊκούς βάρδους του, τον Στέλιο Καζαντζίδη.