Socrates

Εάν μπορούμε να πούμε ότι υπήρξε κάποτε εγχώριο “κλασικό rock”, οι Socrates σίγουρα ήταν οι σημαντικότεροι εκπρόσωποί του. Αποτελούν μία από τις περιπτώσεις εκείνες, τις μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού, που το δημιουργικό πεδίο της ηλεκτρικής μουσικής προσεγγίστηκε από ντόπιους καλλιτέχνες με συνέπεια και σοβαρότητα, δίχως στείρο μιμητισμό και με τέτοιον τρόπο, ώστε να μπουν οι βάσεις των ποικίλων μετέπειτα εξελίξεων.
Το γκρουπ ίδρυσαν οι Αντώνης Τουρκογιώργης (μπάσο, τραγούδι), Γιάννης Σπάθας (κιθάρα) και Ηλίας Μπουκουβάλας (ντραμς), υλοποιώντας μια σύνθεση “rock τρίο”, που ήταν πολύ δημοφιλής στις αρχές της δεκαετίας του ‘70, με βασικό πρότυπο τους Cream.
Την περίοδο 1972-1976, που ήταν και η καλύτερη εποχή τους, οι Socrates ηχογράφησαν για την Polydor τέσσερα LP και τέσσερα δισκάκια 45 στροφών. Πρόκειται για το ομώνυμο ντεμπούτο τους (1972), το “Taste Of Conium” (1972, έπειτα από αυτό τη θέση του ντράμερ κατέλαβε ο Γιώργος Τρανταλίδης), το “On The Wings” (1973) και το ζενίθ τους, το “Phos” (1976), με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου στα κίμπορντς. Το 1972 ηχογράφησαν το πρώτο τους lp με τίτλο “Socrates Drank The Conium”. Βασικό δίδυμο από την αρχή ως το 1983 οι Σπάθας, Τουρκογιώργης. Από εκεί και πέρα είχαμε κάμποσες αλλαγές. Από τους δίσκους που πούλησαν στο εξωτερικό έχουν εισπράξει ψίχουλα. Η Peter’s που έκανε στην Αμερική τη διανομή των δίσκων τους, έπαιρνε τα master, τύπωνε όσα αντίτυπα ήθελε και δεν έδινε λογαριασμό στην εδώ Polydor, και φυσικά ούτε στους Socrates. Καλές οι αγνές προθέσεις, αλλά σχεδόν ποτέ δεν εκτιμήθηκαν όταν έμπαινε στη μέση το εύκολο χρήμα. Αλλά εδώ που τα λέμε τα τότε μέλη των Socrates το μόνο που έβλεπαν ήταν η εκπλήρωση του ονείρου που λεγόταν διεθνή καριέρα.
Το περίφημο album “On The Wings” γράφτηκε σε 8 ώρες μόνο! Kαι μιλάμε για ένα δίσκο που ακούγεται τότε ως την Georgia των ΗΠΑ, όπου κατακτά την πρώτη θέση στις προτιμήσεις των djs των ραδιοφωνικών σταθμών. Λίγο αργότερα στο Παρίσι, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου τους παρουσιάζει στο Ράδιο Λουξεμβούργο και τους προτείνει να γίνουν η μπάντα του. Μαζί τους ηχογραφεί στην Αγγλία “Ρhos”, τον πιο εμπορικό ελληνικό ροκ δίσκο όλων των εποχών με πάνω από 200.000 πωλήσεις.Σε μιά περίοδο που είχαν ταυτόχρονα κυκλοφορήσει δίσκους ο Dylan και οι Black Sabbath, οι κριτικοί του Billboard παραμιλούσαν με το ελληνικό συγκρότημα που λεγόταν Socrates!
Το 1981 πήγαν στο Λονδίνο όπου και τους ανέλαβε ο παραγωγός των Jam, Coppersmith (είχε συνεργαστεί με Stones και Gabriel). Λίγο αργότερα συνειδητοποίησαν το “αντιεμπορικό” του ονόματός τους και μετονομάστηκαν σε Plaza.Το group περιόδευσε με τους UFO όταν πραγματοποιούσαν την αποχαιρετιστήρια περιοδεία τους σε 23 πόλεις της Αγγλίας. Oταν υπέγραψαν τότε το συμβόλαιο στη Virgin και πήραν 35.000 στερλίνες, πλήρωσαν μέχρι και τον στιχουργό του Elton John να βοηθήσει τον Τουρκογιώργη στους στίχους, πήραν ένα ρυθμικό κιθαρίστα από Γαλλία, ένα καλό σαξοφωνίστα, και …ξέμειναν από λεφτά.
Ιστορική η άρνησή τους στην μεγάλη πρόταση στη Warner έναντι 50.000 στερλίνων, η οποία όμως συνεπαγόταν και εγκατάσταση στην Αμερική. Βρισκόμαστε στο 1984 και μετά από αρκετό καιρό παραμονής στην Αγγλία ένιωθαν υπερβολικά κουρασμένοι και νοσταλγοί της πατρίδας. Επιπλέον έβλεπαν και οι ίδιοι ότι οι εποχές είχαν αλλάξει και δεν μπορούσαν να κολυμπήσουν στα νέα νερά. Προτίμησαν τα 15.000 της Virgin, κυκλοφόρησαν το δίσκο και τον άφησαν στην τύχη του. Γύρισαν στην Ελλάδα για μερικές συναυλίες και …διαλύθηκαν.
Ο Γιάννης Σπάθας είναι υπεύθυνος για την εκπληκτική για την εποχή της ενορχήστρωση στα Ζεστά Ποτά των Κατσιμίχα, αλλά και για ενορχηστρώσεις στην Αλεξίου, τον Λέκκα, τον Θεοδωράκη, τον Λιδάκη. Ο Γιώργος από την άλλη, στο μεσοδιάστημα πήρε το δρόμο της jazz με διάφορα σχήματα, ενώ ο Αντώνης έβγαλε ορισμένους blues-rock δίσκους.Οσον αφορά στην επιστροφή των «Socrates», ο Γ. Σπάθας λέει: «Μας αρέσει να παίζουμε τα τραγούδια του συγκροτήματος, κάτι που δεν μπορούμε να το κάνουμε με άλλο σχήμα. Δε φιλοδοξούμε, βέβαια, να κάνουμε τώρα καριέρα σαν "Socrates". Εξάλλου, υπάρχει κόσμος που θέλει να μας ακούει και αυτό μας αρέσει. Νιώθεις να δικαιώνεσαι γι' αυτό που έκανες πριν τόσα χρόνια και το οποίο εκείνο τον καιρό αντιμετώπισε μια δυσκολία επικοινωνίας με τα ΜΜΕ, καθότι υπήρχε και ο αγγλικός στίχος. Τότε όλη η νεολαία άκουγε ροκ. Και ήταν μια ελεύθερη έκφραση. Στο σημερινό πρόγραμμά μας εντάσσουμε και κάποια κομμάτια, που γράφτηκαν πριν σταματήσουμε, το '81, κι έμειναν ανέκδοτα. Τώρα θα βγει ένα σινγκλ με τρία από αυτά. Εξάλλου, είμαστε εν ενεργεία μουσικοί, δεν είχαμε σταματήσει και κάποια στιγμή βγήκαμε να παίξουμε. Αλλά και έτσι να μην ήταν, γιατί να μην παίξουμε ξανά; Ο Τσιτσάνης, ο Βαμβακάρης και όλοι οι παλιοί έπαιζαν μέχρι τα βαθιά τους γηρατειά. Εμείς, όσο αντέξουμε».