ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Τα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούν οι Πόντιοι είναι έγχορδα, πνευστά και κρουστά. είναι όργανα παραδοσιακά, που τα κατασκευάζουν ειδικοί λαϊκοί τεχνίτες.
Λύρα: Το βασικό μουσικό όργανο των Ποντίων. Έχει τρεις χορδές και παίζεται με δοξάρι. Κατασκευάζεται κυρίως από ξύλο δαμασκηνιάς «κοκκίμελον». Η όλη δομή της ποντιακής λύρας εμφανίζει χαρακτηριστικά στοιχεία βυζαντινής προέλευσης, αλλά η απώτατη προέλευσή της ανάγεται στη μυθική εποχή. Είναι εφεύρεση του Ερμή, όπου τη χάρισε στον Απόλλωνα. Αποκαλείται και «κεμεντζέ», ή «κεμεντζόπον» που σημαίνει βιολάκι.
Γαβάλ: Έχει και άλλες ονομασίες όπως : Γαβαλόπον, καβάλ’ και καβαλόπον. Πρόκειται για τουρκική ονομασία. Σε ορισμένες περιοχές του Πόντου ονομάζεται «χειλιά-βριν», χειλέων αυλός, δηλαδή αυλός που παίζεται με τα χείλη. Είναι κατ’εξοχήν μουσικό όργανο του τσοπάνου. Πνευστό που κατασκευάζεται από ξύλο. Μοιάζει με ξύλινο σωλήνα, όπου σε ευθεία γραμμή και σε κανονικά διαστήματα ανοίγονται έξη τρύπες, για τις αντίστοιχες νότες.
Αγγείον: Είναι ο αρχαίος άσκαυλος. Στην ποντιακή διάλεκτο έχει διάφορες ονομασίες: Αγγείον, τουλούμ, τούλουμπαν. Στους μη Πόντιους είναι γνωστό ως «γκάιντα» ή «τσαμπούνα».
Η Ζουρνά και το ταούλ: Η ζουρνά ή ζουρνάς είναι είδος αυλού. Ο ήχος της είναι οξύς. Αποτελεί εξέλιξη του αρχαίου «οξύαυλου». Απαραίτητος σύντροφος του ζουρνά είναι το νταούλι, όργανο κρουστό. Με το ταούλ και την ζουρνάν, ο γάμος παίρνει πανηγυρικό χαρακτήρα.
Κεμανέ: Είναι ένα είδος λύρας σε μεγαλύτερο όμως μέγεθος. Δεν είναι τόσο διαδεδομένη όπως η λύρα, ωστόσο είναι γνωστή σε αρκετές περιοχές του Πόντου.
Οι κυριώτεροι χοροί του Ποντιακού λαού είναι:
1. Λάχανα
2. Κότσαρι
3. τρυγόνα
4. Διπάτ
5. Τικ
6. Τας
7. Πιτσάκοϊ
8. Τσαντσάρα
9. Λετσίνα
10. Σαρίγγους
11. Γέμουρα
12. Πυρρίχιος
Ήταν οι Έλληνες κάτοικοι του Πόντου. Δραστήριοι και ικανοί επέβαλαν τον ελληνικό πολιτισμό σ’ όλους τους κατοίκους του Πόντου. Κρατούσαν στα χέρια τους την οικονομική ζωή των μεγάλων κέντρων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Κτηνοτρόφοι και γεωργοί, τεχνίτες και έμποροι, ναυπηγοί από τα χρόνια τα παλιά και κατασκευαστές όπλων της εποχής παράγουν εκλεκτής ποιότητας προϊόντα. Έχουν απέραντη αγάπη στα γράμματα, τις τέχνες, τις επιστήμες, τις μούσες. Εκατοντάδες ελληνικά σχολεία και δάσκαλοι στον Πόντο , όχι μόνο δημοτικά αλλά και ημιγυμνάσια, με επικεφαλής το Φροντιστήριο Τραπεζούντας που μαζί με τη Μεγάλη του Γένους Σχολή και την Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης αποτελούν τους τρεις περίλαμπρους ελληνικούς πνευματικούς φάρους της Ανατολής.
Με τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου τα συμφέροντα των Μεγάλων και τα λάθη των Ελλήνων οδηγούν στη μικρασιατική καταστροφή. Με τη συνθήκη της Λωζάνης γίνεται ανταλλαγή των πληθυσμών. Πάνω από 300.000 Έλληνες του Πόντου εξοντώνονται από τις σφαγές των Τούρκων και το μαρτύριο της εξορίας. Περί τις 400.000 έρχονται στην Ελλάδα. Οι ξεριζωμένοι εγκαταλείπουν την πατρική γη τους και όλα τα υπάρχοντά τους. Παίρνουν μαζί τους τα ιερά κειμήλια και την πολιτιστική τους κληρονομιά.